Phát triển thương hiệu: ‘chìa khóa’ mở cửa kỷ nguyên mới

(KTSG) – Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, đặc biệt khi các tiêu chuẩn toàn cầu về phát triển bền vững, quản trị minh bạch và đổi mới sáng tạo đang ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc, thương hiệu trở thành một thước đo quan trọng của năng lực cạnh tranh địa phương và quốc gia.

Đó là nhận xét của ông Phạm Phú Ngọc Trai, Chủ tịch Công ty tư vấn kinh doanh hội nhập toàn cầu, thành viên Hội đồng bình chọn Giải thưởng Thương hiệu vàng TPHCM khi nói về giá trị của việc phát triển thương hiệu.

TPHCM trước cơ hội trở thành địa phương dẫn đầu về thương hiệu

Chia sẻ với Tạp chí KTSG, ông Ngọc Trai cho rằng, thương hiệu không chỉ là hình ảnh hay thông điệp truyền thông mà là tập hợp những giá trị doanh nghiệp tích lũy được qua thực tiễn kinh doanh, phản ánh năng lực cạnh tranh, bản lĩnh tổ chức và tầm nhìn phát triển dài hạn. Đồng thời, thương hiệu cũng là phần biểu hiện sâu nhất của uy tín, chất lượng và niềm tin trong mối quan hệ với khách hàng, đối tác và thị trường.

Chính vì những giá trị đặc biệt đó, Giải thưởng Thương hiệu Vàng TPHCM được xem là một chính sách khuyến khích thiết thực của thành phố, không chỉ tôn vinh thành tựu doanh nghiệp, mà còn góp phần hình thành một hệ sinh thái thương hiệu có định hướng chiến lược, gắn với các giá trị về đổi mới, phát triển xanh và hội nhập quốc tế.

Ông Phạm Phú Ngọc Trai cho biết, trong vai trò thành viên hội đồng bình chọn, ông đã có dịp tiếp cận nhiều hồ sơ và lắng nghe các câu chuyện phát triển đa dạng. Điều đáng ghi nhận là dù quy mô và lĩnh vực khác nhau nhưng các thương hiệu được vinh danh đều có điểm chung là có sự đầu tư nghiêm túc vào chất lượng, uy tín và tư duy cải tiến liên tục. Một số doanh nghiệp đã thể hiện khả năng thích ứng nhanh với xu hướng toàn cầu, số khác thì kiên trì xây dựng lợi thế cạnh tranh từ chính giá trị bản địa.

Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn gặp thách thức lớn về nhận thức chiến lược. Nhiều công ty vẫn còn xem thương hiệu như một phần phụ trợ cho hoạt động tiếp thị thay vì là một tài sản dài hạn cần được đầu tư, quản trị và tích lũy có chủ đích. Kèm theo đó là những rào cản thực tế như thiếu nguồn lực, thiếu nhân sự chuyên môn, thiếu kinh nghiệm vận hành thương hiệu trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh và yêu cầu hội nhập quốc tế ngày càng cao.

Cùng với đó, không chỉ TPHCM mà trên phạm vi cả nước, việc xây dựng thương hiệu doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn là một hành trình nhiều nỗ lực, nhiều cam go và chưa thật sự đồng đều. Vì vậy, doanh nghiệp cần thêm “bệ đỡ” để không chỉ xây dựng được thương hiệu mạnh cho mỗi công ty mà còn cho địa phương, cho cả nước.

Ông Ngọc Trai cho rằng, với vai trò là trung tâm kinh tế, công nghệ đổi mới sáng tạo của cả nước, TPHCM có cơ hội để trở thành một địa phương dẫn đầu về thương hiệu doanh nghiệp trong phạm vi quốc gia và khu vực. Việc duy trì và không ngừng hoàn thiện các giải thưởng như Thương hiệu Vàng là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển đó.

Ở góc độ chính sách, trong những năm gần đây, thành phố đã cải thiện môi trường kinh doanh và tìm kiếm mô hình hỗ trợ doanh nghiệp phù hợp với điều kiện đặc thù của một siêu đô thị. Điển hình như xây dựng cơ chế chính sách đặc thù theo Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về cơ chế đặc thù cho TPHCM, triển khai các chương trình khởi nghiệp sáng tạo, xúc tiến thương mại, đào tạo quản trị và thúc đẩy chuyển đổi số.

Tất cả đều hướng đến mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp tuy quy mô, hiệu quả bước đầu của một số chương trình vẫn còn khiêm tốn.

Phát triển thương hiệu trong kỷ nguyên vươn mình có gì khác?

Hiện nay, trong kỷ nguyên của chuyển đổi số và phát triển bền vững, thương hiệu không còn là yếu tố phụ trợ mà đã trở thành một trụ cột chiến lược của doanh nghiệp. Thương hiệu không chỉ là hình ảnh bên ngoài mà là biểu hiện tích lũy của năng lực công nghệ, khả năng đổi mới sáng tạo và mức độ thích ứng với những tiêu chuẩn toàn cầu, từ chuyển đổi số đến phát triển xanh, từ năng suất đến trách nhiệm môi trường.

Vì vậy, ông Phạm Phú Ngọc Trai cho rằng thương hiệu cần tích hợp các yếu tố môi trường, khí hậu và xã hội vì đây là những trụ cột của mô hình ESG (môi trường, xã hội và quản trị), đang ngày càng trở thành tiêu chí đánh giá không thể thiếu đối với các nhà đầu tư, đối tác và người tiêu dùng toàn cầu. Đây không chỉ là cam kết về trách nhiệm mà còn là chiến lược kinh doanh mang lại lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Về mặt tổng thể, thương hiệu không chỉ mang lại giá trị cho doanh nghiệp riêng lẻ mà còn góp phần nâng tầm năng lực cạnh tranh của cả nền kinh tế địa phương.

“Nếu thành phố tiếp tục duy trì các chính sách hỗ trợ đúng hướng, từ hạ tầng khoa học công nghệ, cải cách thể chế, đến các cơ chế thúc đẩy R&D và thương hiệu thì không chỉ từng doanh nghiệp sẽ phát triển mà TPHCM hoàn toàn có thể trở thành trung tâm thương hiệu công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu trong cả nước và khu vực”, ông nói.

Theo đó, để có thêm nhiều thương hiệu tiêu biểu, có khả năng vươn tầm khu vực và thế giới, TPHCM cần tiếp cận theo ba hướng trọng tâm.

Đầu tiên là xác lập vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân trong xây dựng thương hiệu. TPHCM cần tiếp tục kiên trì cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng minh bạch, hiệu quả và có tính dự báo cao. Khi doanh nghiệp cảm nhận được có sự bảo vệ về quyền tài sản, có hỗ trợ về nguồn lực phát triển và sự công bằng trong cạnh tranh thì sẽ tự tin hơn trong việc đầu tư dài hạn vào thương hiệu như một tài sản chiến lược.

Kế đó là gắn kết thương hiệu với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã xác lập rất rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược của quốc gia trong giai đoạn phát triển tới 2030 – 2045.

Vì vậy, TPHCM cần đóng vai trò kết nối, thúc đẩy sự hợp tác giữa doanh nghiệp và hệ thống khoa học công nghệ, các trung tâm nghiên cứu, các trường đại học để hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có khả năng thương mại hóa, biến các kết quả nghiên cứu thành giá trị thực tiễn gắn với thương hiệu doanh nghiệp.

Cuối cùng là cần phát triển thương hiệu gắn với phát triển bền vững và bản sắc dân tộc. TPHCM nên có những chính sách hỗ trợ cụ thể giúp doanh nghiệp tiếp cận, ứng dụng và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG cũng như giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc.

“TPHCM có thể dẫn dắt cộng đồng doanh nghiệp theo hướng phát triển các “thương hiệu bản địa có đẳng cấp quốc tế” vừa hội nhập sâu rộng vừa không đánh mất gốc rễ văn hóa. Đây sẽ là điều kiện tiên quyết để thương hiệu Việt tạo ra sự khác biệt và trường tồn”, ông Phạm Phú Ngọc Trai nói.

Ngọc Như