(KTSG Online) – Trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, chúng ta tự hào về “con đường tiền tệ” với nhiệm vụ quan trọng, phức tạp và đầy hiểm nguy là cung cấp tài chính phục vụ hậu cần, phục vụ cho cuộc chiến tranh chính nghĩa của dân tộc.

Thành quả đó đã trở thành truyền thống ngành ngân hàng và được phát huy, được vận dụng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt 50 năm qua, với những dấu ấn phát triển mang ý nghĩa lịch sử, đặc biệt trong công cuộc đổi mới đất nước.
Đầu tiên là việc thành lập và hoạt động theo mô hình ngân hàng hai cấp, đáp ứng yêu cầu đổi mới nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đây là dấu ấn có ý nghĩa lịch sử, việc chuyển sang mô hình hai cấp giúp phân biệt chức năng quản lý và chức năng kinh doanh, qua đó nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước về tiền tệ tín dụng ngân hàng cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu vốn và dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế.
Sự đổi mới này đã tạo động lực phát triển ngành ngân hàng và thị trường tài chính Việt Nam trong suốt 40 năm qua, với những bước tăng trưởng và đột phá về quy mô vốn, về số lượng các tổ chức tín dụng, về dịch vụ ngân hàng đồng thời định vị vai trò ngành ngân hàng Việt Nam trong phát triển kinh tế xã hội đất nước.
Tiếp đó là dấu ấn về hội nhập và cạnh tranh để phát triển, gắn liền với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của nền kinh tế đất nước. Với kết quả ấn tượng về sự phát triển của hệ thống các tổ chức tín dụng đa dạng về hình thức sở hữu và loại hình hoạt động, hiện hệ thống này có nhiều loại hình ngân hàng liên doanh, ngân hàng nước ngoài, ngân hàng thương mại cổ phần; ngân hàng thương mại nhà nước; tín dụng hợp tác xã; các công ty tài chính và cho thuê tài chính.
Sự phát triển đa dạng này không chỉ tạo khả năng đáp ứng tốt nhất nhu cầu vốn và dịch vụ cho tăng trưởng và phát triển kinh tế, mà còn tạo động lực phát triển không giới hạn, bởi sự phù hợp với phát triển nền kinh tế đa dạng nhiều thành phần theo định hướng xã hội của đất nước ta. Qua đó khai thác và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho tăng trưởng và phát triển kinh tế. Kết quả 40 năm đổi mới và những thành tựu của ngành ngân hàng đạt được như ngày nay là minh chứng thực tế cho sự đổi mới, phát triển và hội nhập của ngành ngân hàng.
Bên cạnh đó, dấu ấn lịch sử về phát triển vượt bậc của dịch vụ ngân hàng nói chung và dịch vụ thanh toán nói riêng, gắn với khả năng ứng dụng công nghệ hiện đại và phát triển ngân hàng số.
Trong đó, việc thanh toán chuyển tiền giữa các khách hàng, doanh nghiệp mà thời gian thực hiện và hoàn thành theo thời gian thực (tính bằng giây) không kể phạm vi không gian, địa điểm và vị trí địa lý. Đây là kết quả của đổi mới và ứng dụng công nghệ hiện đại của ngành ngân hàng, của hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và mang đậm dấu ấn chính sách của Ngân hàng Trung ương. Kết quả đó thúc đẩy và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong toàn bộ nền kinh tế, thúc đẩy quá trình tuần hoàn và lưu chuyển vốn cũng như những lợi ích tối đa mang lại từ hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt.
Trong 50 năm qua, không thể không nhắc đến dấu ấn về việc sử dụng hiệu quả các công cụ chính sách tiền tệ cho tăng trưởng và phát triển nền kinh tế đất nước. Kết quả và thành tựu 40 năm đổi mới, có đóng góp quan trọng của ngành ngân hàng. Trong đó hai nhiệm vụ lớn gồm giữ ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đây là nhiệm vụ rất khó khăn, đặc biệt trong những giai đoạn như khủng hoảng kinh tế, lạm phát hoặc thiên tai dịch bệnh, với đại dịch lịch sử mang tên Covid-19. Dù vậy, ngành ngân hàng luôn thực hiện tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kép này, có thể thấy rõ nội hàm của nhiệm vụ kép và kết quả mang lại: vừa phải giữ ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định giá trị tiền đồng và thị trường ngoại hối, vừa phải hỗ trợ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Vượt qua những khó khăn do tác động của khủng hoảng, của đại dịch, kinh tế vĩ mô vẫn ổn định và tăng trưởng, có vai trò quan trọng của ngành ngân hàng và mang đậm dấu ấn điều hành chính sách tiền tệ của NHTW trong suốt 40 năm qua.
Cuối cùng là hoạt động theo mô hình Ngân hàng Nhà nước khu vực và dấu ấn thương hiệu của Ngân hàng Việt Nam trên thị trường tài chính quốc tế. Việc hình thành và hoạt động theo mô hình Ngân hàng Nhà nước khu vực là sự đổi mới có ý nghĩa lịch sử. Điều này giúp nâng cao hiệu quả quản lý và tạo khả năng phát triển của ngành, của thị trường tài chính cũng như đáp ứng tốt hơn nhu cầu vốn và dịch vụ ngân hàng cho tăng trưởng kinh tế và sự đổi mới của nền kinh tế trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong quá trình này, sự phát triển không ngừng của thị trường tài chính Việt Nam cùng thương hiệu của một số ngân hàng Việt Nam trên thị trường quốc tế về giao dịch ngoại hối, thanh toán chuyển tiền, kiều hối và đầu tư nước ngoài…
Những đóng góp và đổi mới của ngành ngân hàng trong 40 năm đổi mới và phát triển của nền kinh tế đất nước, trở thành dấu ấn có ý nghĩa lịch sử và niềm tự hào của ngành ngân hàng Việt Nam. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, chúng ta nhắc nhớ để tự hào, để khát vọng phát triển, hướng đến sự phát triển thành công của Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM. Đây sẽ là kỷ niệm đẹp và gắn với vai trò quan trọng của ngành ngân hàng trong dấu ấn lịch sử giai đoạn tiếp theo.
Nguyễn Đức Lệnh *
(*) Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước – Chi nhánh khu vực 2